ЯҚИНЛАРИНГИЗДАГИ ЯШИРИН ДЕПРЕССИЯНИ ҚАНДАЙ АНИҚЛАШ МУМКИН?

ЯҚИНЛАРИНГИЗДАГИ ЯШИРИН ДЕПРЕССИЯНИ ҚАНДАЙ АНИҚЛАШ МУМКИН?

Кўпчилик инсонлар ички шайтонлари билан шу даражада курашадики атрофдагилар буни сезмай қолишади. Шу тариқа ўзимизга яқин бўлган инсонларни тушкунлик билан қай даражада курашаётганини англай ололмай қоламиз. Блогер ва маркетолог Лекси Херрик (Lexi Herrick) яширин депрессия билан жабрланган инсонларнинг энг тарқалган одатлари хақида ёзиб қолдирди. Қуйида шулар хақида ёритилади.

1. Улар ўзини хаётдан завқланаётгандай кўрсатади
Депрессия – бу нафақат ёмон кайфият хисобланади. Депрессия билан жабрланган инсонлар онгли равишда буни яқинларига сездирмасликка харакат қилади. Хеч ким атрофдагиларни хафа қилишни истамайди. Шу сабабли кўпчилик ўз хиссиётлари ва муаммоларини яширади.

2. Улар кўплаб фойдали одатларга ўрганишади
Депрессияни жиддий даволаш усуллари – психотерапия ва дори воситалари билан даволанади. Бунга қўшимча бир қатор фойдали одатлар хам мавжуд бўлиб, улар орқали ўзининг рухий холатини бошқариш мумкин. Уларга мусиқа тинглаш, спорт билан шуғулланиш, сайр қилиш ва бошқа умидсизликка тушишга сабаб бўлмайдиган харакатлар киради.

3. Улар ёлғиз қолишга қўрқади
Депрессиянинг қанчалик инсонни ўзига ва якинларига оғир келишини унга учраган инсонларгагина маълум. Айрим пайтларда дўстинг ёки сафдошинг ёрдам кўрсата олмагани учун йироқлашиши мумкин. Табиийки кўпчилик бундан қўрқади ва ўз муаммолари билан ўртоқлашмайди.

4. Улар усталик билан бахона топишади
Депрессияга учраган инсонлар кўплаб қийинчиликларга дуч келиб, нормал хаёт тарзи бузилади. Ўз оғриқлари ва депрессия белгиларини яшириш учун улар доимо ўзини оқлашга ва бахона топишга харакат қилишади.   

5. Улар уйқу ва овқатланиш билан боғлиқ муаммоларга дуч келади
Бир қарашда оддий кўринган омиллар хам депрессия хақида сигнал бериши мумкин. Масалан, уйқу билан (кўп ухлаш ёки уйқусизлик) ва иштаха билан (иштахани пасайиши ёки кучайиши) боғлиқ муаммолар хам рухий бузилишлар хақида гапиради.

6. Улар кайфиятига таъсир этиши мумкин бўлган барча инсонларни кузатиб туришади
Депрессия билан яшашга махкум инсонлар ўз организмига кираётган барча нарсаларни назорат қилади. Алкоголнинг депрессантлиги ва уни кўп миқдорда истеъмол қилиш оқибатида оддий одамлар хам кўтара олмайдиган холатга тушиш мумкинлигини улар яхши билади. Шунингдек, улар бир нечта дориларни бирга қўллаш мумкин эмаслигини ўзининг рухий холати хақида бошқаларга нисбатан кўпроқ қайғуриш кераклигини англаб етади.

7. Улар хаёт ва ўлимга бошқача ёндашади

Депрессияга тушган хамма одамлар хам суицид (ўз-ўзини ўлдириш) хақида ўйламайди. Аммо тушкун холат хаётга бўлган муносабатни кескин ўзгартириши мумкин. Ўлим хақлигини инсон чорасиз қолган дақиқалардагина фахмлайди. Депрессив инсонларда эса бундай фикрлар доимий деса хам бўлаверади.

8. Улар талантли ва экспрессив
Бир қатор талантли рассомлар, мусиқашунослар ва оддий қилиб айтганда ижодкорлар ахли депрессия ва бошқа рухий муаммолар билан дуч келган. Яширин депрессия бундай инсонларда ўзларини ижодда намоён қилишига олиб келган.

9. Улар хаёт мазмунини қидиришади
Хамма учун қандайдир мақсад керак. Инсон ўз харакатларида маъно борлигини ва тўғри йўналишда харакатланаётганини билиши шарт. Депрессив одамлар хам шунга интилади ва бу улар учун мухимроқ. Шу сабабли улар ўз фаолияти турини тез-тез ўзгартириши ёки бахтини излаб кўпроқ энергия сарфлаши мумкин.

10. Айрим пайтда улар хам ёрдам сўрайди

Депрессия билан яшашга кўниккан инсонларга хам ёрдам керак бўлади. Шундай холатлар бўладики инсон учун ўз ўй хаёллари билан ёлғиз қолиш хавфли бўлади. Айрим пайтларда эса улар ўзлари ёрдам сўрашади. Бундай холатлар ўта мухим ва инсон ўз хиссиётларини яширмаган тақдирдагина ишонч ва яқинликни мустахкамлаш учун керак бўлади.  

11. Улар бошқаларга ўхшаб тушуниш ва мухаббатга мухтож
Депрессия билан жарбланган инсонлар хам оддий инсонлар каби мухаббатга ва ўзларини тушунишга эхтиёж сезади. Улар ўз тушкунлигини бировларни алдаш учун эмас балки химоялаш учун яширади. Ўзларини, ўз яқинларини, ўз орзу-умидларини химоялаш учун яширади.

© www.gepamed.uz