ҚЎРҚИНЧЛИ ТУШ КЎРИШ САБАБИ НИМАДА?

ҚЎРҚИНЧЛИ ТУШ КЎРИШ САБАБИ НИМАДА?

Туш кўриш – инсон рухиятининг етарлича ўрганилмаган ва энг жумбоқли қирраларидан бири хисобланади. Сомнолог-олимлар инсоннинг барча ёмон ва қўрқинчли тушларини иккига бўлиб ўрганади: тунги қўрқув ва дахшатли туш кўриш (босинқираш).

1. Тунги қўрқув – туш кўришнинг чуқур фазасида, уйкуга кетгач бир-икки соат ўтгандан сўнг, яъни туннинг биринчи ярмида кузатилади. Туш сюжетининг оддийлигига ва туш даврининг қисқалигига (одатда 1-2 дақиқа давом этади) қарамасдан ухлаётган одамни ўлгудек қўрқитиши мумкин. Сомнологларнинг фикрича бу даврда инсон батамом янги ва бир-биридан принципиал жихатидан фарқ қилувчи ахборотлар оқимини қабул қилади.

2. Дахшатли тушлар эса одатда тез уйқу фазасида кўрилиб, худди қўрқинчли фильмлардаги каби куннинг ғира-шира пайтидаги сюжетларни ўз ичига олади. Уйғонгандан сўнг инсонлар бу тушларни эслай олмаслиги хам мумкин, аммо қўрқув ва «эзилганлик» хисси узоқ вақтгача сақланади. Бундай тушлар адреналинни қонга тушиши натижасида, кўпинча ухлаётган одамлар бақириб уйғониб ўрнидан туриб кетиши, пешонасини тер билан қопланиши, юрагини ховлиқиб тез уриши, тишларини титраши билан кечади. Тинчлангандан кейин бу инсонлар яна қайта ухлаши ва эрталаб туриб хеч нимани эслай олмасликлари хам мумкин.   

Тунги босинқирашларнинг сабаби халигача тўлиқ ўрганилмаган. Аммо бундай тушларни мунтазам равишда кўришнинг инсон рухиятига салбий таъсири хақида етарлича маълумотлар бор. Энг кўп таъкидланадиган жихати бу организмнинг холдан тойиши хисобланади. Кучли асаб ва рухий зўриқишлар босими остида қолувчи инсонларнинг тунги босинқирашларга мойил бўлиши исботланган.   
Доимий кундузги зўриқиш ва мунтазам қўрқинчли тушлар кўриш инсон рухиятига шу даражада салбий таъсир ўтказадики, тушида ўлган инсонларнинг аксарияти шу тоифага киради ва ўлим сабаби қилиб қўрқинчли туш кўриш хисобланади.

www.gepamed.uz